خارج شدن آب زیاد از رحم یا واژن می‌تواند طبیعی یا نشانه یک مشکل باشد. در زنان غیر باردار معمولا ناشی از تغییرات هورمونی یا تخمک گذاری است؛ اما در بارداری ممکن است نشانه پارگی کیسه آب (نشت مایع آمنیوتیک) باشد و نیاز به مراجعه فوری دارد. تغییر رنگ، بو یا همراه با درد نشانه عفونت یا وضعیت غیرطبیعی است.
خیلی از خانم‌ها تجربه احساس خیس شدن ناگهانی در ناحیه تناسلی یا خروج مایع آبکی از واژن را دارند و نگران می‌شوند که این نشانه طبیعی است یا نشانه مشکل؟ ترشحات واژن بخش طبیعی از عملکرد بدن است و نقش مهمی در پاکسازی، تنظیم PH و جلوگیری از عفونت دارد. اما زمانی که مقدار آن زیاد شود، تغییر رنگ یا بو دهد یا در دوران بارداری به‌صورت ناگهانی خارج شود، می‌تواند علامت نشت مایع آمنیوتیک یا عفونت باشد.
بیشتر بخوانید: لابیاپلاستی در کرج
ترشحات واژن چیست؟
ترشحات واژن مایعی است که از غدد داخل واژن و دهانه رحم ترشح می‌شود تا واژن را تمیز و مرطوب نگه دارد. مقدار و غلظت آن در طول ماه، تحت تاثیر هورمون‌ها تغییر می‌کند. در حالت طبیعی، این ترشحات:
- شفاف یا سفید شیری‌اند.
- بدون بو یا با بوی خفیف طبیعی.
- بدون خارش و سوزش.
ترشحات طبیعی معمولا نشانه سلامت واژن هستند و نیازی به درمان ندارند.
بیشتر بخوانید: درمان قطعی بی اختیاری ادرار در زنان
رنگ و نوع ترشحات واژن و معنای آنها
| رنگ ترشح | علت احتمالی | طبیعی یا غیرطبیعی |
| شفاف و آبکی | تخمک گذاری، تحریک جنسی و ورزش | طبیعی |
| سفید و کرمی | اوایل یا اواخر سیکل قاعدگی | طبیعی |
| شیری با بوی ماهی | واژینوز باکتریایی | غیرطبیعی |
| سفید پنیری | عفونت قارچی (کاندیدیازیس) | غیرطبیعی |
| زرد یا سبز | عفونت باکتریایی یا انگلی (تریکوموناس) | غیرطبیعی |
| قهوه‌ای یا خونی | شروع یا پایان پریود، گاهی پولیپ | بررسی پزشکی |
| خاکستری روشن و آبکی | احتمال نشت مایع آمنیوتیک | هشدار بارداری |
بیشتر بخوانید: عمل آر اف واژن در کرج
علت خارج شدن آب زیاد از رحم در زنان غیر باردار
ترشحات آبکی یا زیاد در زنان غیر باردار معمولا بی‌خطر است و به دلایل زیر ایجاد می‌شود:
- تغییرات هورمونی: در زمان تخمک‌گذاری یا قبل از پریود، بدن ترشحات بیشتری تولید می‌کند.
- تحریک جنسی: تحریک واژن باعث افزایش ترشحات روان کننده می‌شود.
- استرس و اضطراب: می‌تواند تعادل هورمونی را تغییر دهد و باعث افزایش ترشحات شود.
- عفونت‌ها: مثل قارچ، واژینوز باکتریایی یا عفونت انگلی (تریکوموناس).
- التهاب دهانه رحم یا لگن (PID) که با درد زیر شکم و بوی بد همراه است.
- IUD یا جسم خارجی در واژن که باعث التهاب و ترشح غیرعادی می‌شود.
اگر ترشحات با خارش، سوزش، بوی بد یا درد شکم همراه باشد، احتمال عفونت وجود دارد و نیاز به معاینه دارد.
بیشتر بخوانید: علت درد كليتوريس چيست
علت خارج شدن آب زیاد از رحم یا واژن در بارداری
در دوران بارداری، ترشحات به‌طور طبیعی بیشتر می‌شوند؛ اما خروج مایع زیاد، مداوم یا ناگهانی ممکن است نشانه پارگی یا نشت کیسه آب باشد.
نشانه‌های پارگی کیسه آب:
- مایع شفاف و بی‌بو از واژن خارج می‌شود.
- لباس زیر مرتب خیس می‌شود.
- گاهی همراه با احساس چکه چکه.
- ممکن است با انقباض یا درد خفیف همراه باشد.
در این شرایط، فورا به بیمارستان مراجعه کنید تا پزشک با تست نوار نیترازین، pH یا سونوگرافی تشخیص دهد که آیا مایع آمنیوتیک نشت کرده است یا خیر.
بیشتر بخوانید: آمپول برای تبخال تناسلی
ترشحات واژن بعد از سزارین
بعد از سزارین یا زایمان طبیعی، خروج ترشحاتی به نام لوچیا (Lochia) طبیعی است. این ترشحات شامل خون، مخاط و بافت رحم است و طی ۴ تا ۶ هفته کم کم قطع می‌شود.
اما اگر:
- رنگ ترشحات زرد یا سبز شود.
- بوی بدی پیدا کند.
- با تب یا درد شکم همراه شود.
ممکن است نشانه عفونت رحم (Endometritis) باشد و باید سریع به بهترین متخصص زنان در کرج مراجعه شود.
تفاوت ترشحات طبیعی با نشت مایع آمنیوتیک
| ویژگی | ترشحات طبیعی | نشت مایع آمنیوتیک |
| بو | خنثی یا کمی شیرین | بی‌بو یا بوی شیرین خفیف |
| رنگ | سفید یا شفاف | شفاف مایل به خاکستری |
| حالت خروج | تدریجی | ناگهانی و پیوسته |
| همراهی با خارش یا درد | ممکن است در عفونت‌ها باشد | معمولا بدون خارش |
| زمان بروز | در کل چرخه قاعدگی | فقط در دوران بارداری |
بیشتر بخوانید: درمان قطعی زگیل تناسلی
چه زمانی باید فورا به پزشک مراجعه کرد؟
- خروج ناگهانی مایع زیاد در بارداری
- ترشحات زرد، سبز یا خونی
- بوی بد، خارش، سوزش یا درد لگنی
- تب یا احساس ناخوشی عمومی
- ترشحات ادامه‌دار بعد از زایمان بیش از ۶ هفته
- شک به نشت مایع آمنیوتیک در بارداری
بیشتر بخوانید: واژینوپلاستی در کرج
راه‌های پیشگیری از ترشحات غیر طبیعی یا خارج شدن آب زیاد از رحم
- شست‌وشو با آب ولرم و بدون صابون عطر دار
- خشک نگه داشتن ناحیه تناسلی
- استفاده از لباس زیر نخی و تمیز
- پرهیز از دوش واژینال
- مراجعه سالانه برای معاینه زنان
- رعایت بهداشت در زمان قاعدگی
بیشتر بخوانید: تست اچ پی وی مردان
سوالات متداول
علت خارج شدن آب زیاد از رحم یا واژن چیست؟
ممکن است ناشی از تغییرات هورمونی، تحریک، عفونت یا در بارداری، نشانه نشت مایع آمنیوتیک باشد.
از کجا بفهمم ترشحات واژن طبیعی است یا غیرطبیعی؟
اگر شفاف، بی‌بو و بدون خارش باشد طبیعی است؛ در غیر این صورت باید بررسی شود.
تفاوت بین ترشحات واژن و نشت مایع آمنیوتیک چیست؟
ترشحات طبیعی چسبناک یا کرمی‌اند، اما مایع آمنیوتیک شفاف و روان است و معمولا بی‌وقفه خارج می‌شود.
آیا ترشح زیاد واژن نشانه بارداری است؟
در برخی خانم‌ها، افزایش ترشحات اولین علامت بارداری است؛ ولی نشانه قطعی نیست.
علت ریزش آب از واژن در زنان غیر باردار چیست؟
ممکن است ناشی از تخمک‌گذاری، تحریک جنسی یا عفونت باشد.
چرا قبل از پریود ترشحات آبکی دارم؟
به‌دلیل تغییر سطح استروژن قبل از پریود است و طبیعی محسوب می‌شود.
آیا عفونت می‌تواند باعث ریزش آب از واژن شود؟
بله، به‌ویژه عفونت‌های باکتریایی یا انگلی می‌توانند ترشحات آبکی یا بدبو ایجاد کنند.
خروج بافت یا مایع از واژن در بارداری طبیعی است؟
ترشح شفاف طبیعی است، اما خروج بافت یا مایع زیاد ممکن است خطرناک باشد.
ترشحات زرد یا سبز واژن نشانه چیست؟
نشانه عفونت باکتریایی یا انگلی (مثل تریکوموناس) است و نیاز به درمان دارد.
بعد از سزارین چرا ترشح زرد یا آبکی دارم؟
اگر با بوی بد یا تب همراه باشد، احتمال عفونت رحم وجود دارد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
در صورت خارش، بوی بد، رنگ غیرطبیعی یا نشت مایع زیاد در بارداری.
ترشحات واژن در دوران بارداری باید چه رنگی باشد؟
معمولا سفید یا شفاف است؛ رنگ زرد یا سبز هشداردهنده است.
آیا پاره شدن کیسه آب همیشه با درد همراه است؟
خیر، در بسیاری از موارد بدون درد و به‌صورت نشت آرام رخ می‌دهد.
چرا گاهی احساس می‌کنم آب از واژنم خارج می‌شود ولی باردار نیستم؟
ممکن است به‌دلیل تخمک‌گذاری یا تحریک فیزیولوژیک طبیعی باشد.
آیا استرس باعث افزایش ترشحات واژن می‌شود؟
بله، استرس هورمون‌ها را تغییر می‌دهد و می‌تواند ترشحات را بیشتر کند.
در بارداری، خروج آب از رحم چه زمانی خطرناک است؟
وقتی مقدار مایع زیاد یا پیوسته باشد و همراه با تب یا انقباض باشد.
چگونه بفهمم کیسه آب پاره شده یا فقط ترشحات طبیعی است؟
اگر مایع بی‌وقفه خارج می‌شود و لباس زیر را خیس می‌کند، احتمال پارگی زیاد است و باید فورا بررسی شود.
درمان خانگی برای ترشحات زیاد چیست؟
استفاده از لباس نخی، رعایت بهداشت و مصرف ماست پروبیوتیک در رژیم غذایی کمک کننده است، اما در عفونت‌ها باید به پزشک مراجعه کنید.
