جدا شدن جفت از جنین یا دکولمان جفت، حالتی است که جفت پیش از تولد نوزاد از دیواره رحم جدا می‌شود. این وضعیت باعث کاهش اکسیژن و مواد مغذی جنین شده و می‌تواند منجر به زایمان زودرس، مرگ جنین یا خونریزی شدید مادر شود. تشخیص سریع و مراقبت پزشکی فوری اهمیت حیاتی دارد.
جفت یکی از حیاتی‌ترین اعضای بدن در دوران بارداری است که وظیفه انتقال اکسیژن و مواد مغذی به جنین و دفع مواد زائد او را بر عهده دارد. هر گونه اختلال در عملکرد یا جایگیری جفت می‌تواند سلامت جنین و مادر را تهدید کند. یکی از مهم‌ترین اختلال‌ها جدا شدن جفت از جنین در بارداری است که در پزشکی به آن دکولمان جفت گفته می‌شود.
بیشتر بخوانید: علت خارش سینه قبل از پریود
جفت چیست و چه نقشی دارد؟
جفت اندامی موقت است که از اوایل بارداری شکل می‌گیرد و تا زمان زایمان در رحم باقی می‌ماند. وظایف اصلی جفت شامل:
- انتقال اکسیژن و مواد غذایی از مادر به جنین
- دفع مواد زائد جنین به خون مادر
- تولید هورمون‌های حیاتی بارداری
جفت از طریق بند ناف به جنین متصل است و سلامت آن برای رشد طبیعی و جلوگیری از خطرات بارداری بسیار مهم است.
بیشتر بخوانید: درمان بی اختیاری ادرار در کرج
جفت جلو و جفت سرراهی
جفت جلو در بارداری
جفت جلو زمانی رخ می‌دهد که جفت در قسمت جلویی رحم قرار گیرد. این نوع جفت معمولا بدون درد بوده و بیشتر با خونریزی خفیف و تصادفی همراه است.
جفت سرراهی
در جفت سرراهی، جفت دهانه رحم را می‌پوشاند و می‌تواند باعث خونریزی روشن و بدون درد شود. این وضعیت با دکولمان جفت متفاوت است؛ زیرا دکولمان با درد شدید و خونریزی تیره همراه است و خطرات جدی‌تری برای جنین دارد.
توضیحی در خصوص جدا شدن جفت از جنین (دکولمان جفت)
دکولمان جفت به حالتی گفته می‌شود که جفت پیش از زایمان از دیواره رحم جدا می‌شود. شدت جدا شدن می‌تواند جزئی، متوسط یا کامل باشد و باعث کاهش اکسیژن و تغذیه جنین و خونریزی مادر شود.
بیشتر بخوانید: علت گرگرفتگی بدن در زنان جوان
علائم جدا شدن جفت از جنین
علائم عمومی
- درد ناگهانی و شدید شکم
- خونریزی تیره یا لخته‌ای از واژن
- انقباضات مکرر و شدید رحم
- کاهش حرکات جنین
- سفتی یا حساسیت غیرعادی رحم
علائم در سه ماهه‌های مختلف
- سه ماهه اول: نادر، اما می‌تواند منجر به سقط شود.
- سه ماهه دوم: درد شکمی، خونریزی، کاهش حرکات جنین.
- سه ماهه سوم: شایع‌ترین زمان؛ خونریزی شدید، انقباضات مکرر، خطر زایمان زودرس و مرگ جنین بیشتر است.
علل جدا شدن جفت از جنین
- فشار خون بالا و پره‌اکلامپسی
- ضربه به شکم (تصادف، سقوط یا ضربه ناگهانی)
- سیگار، مواد مخدر یا الکل
- پارگی ناگهانی کیسه آب
- زایمان زودرس در بارداری‌های قبلی
- کمبود اکسیژن جنین
- استرس یا فشار روحی شدید
تشخیص جدا شدن جفت از جنین
- سونوگرافی برای بررسی محل و شدت جدا شدن
- معاینه بالینی و بررسی فشار خون و علائم مادر توسط دکتر فاطمه یعقوبی آوه
- کنترل ضربان قلب جنین
- گاهی سونوگرافی قادر به تشخیص کامل نیست، بنابراین بررسی علائم بالینی اهمیت دارد.
از دیگر خدمات ایشان می‌توان به مواردی از جمله درمان زگیل تناسلی در کرج و درمان تبخال تناسلی در کرج اشاره کرد.
درمان دکولمان جفت
موارد خفیف
- استراحت مطلق
- بستری و پیگیری وضعیت مادر و جنین
موارد متوسط
- تزریق دارو برای کمک به رشد ریه جنین
- کنترل فشار خون
- پیگیری مداوم وضعیت جنین
موارد شدید
زایمان فوری از طریق سزارین یا طبیعی برای نجات مادر و جنین
بیشتر بخوانید: لابیاپلاستی در کرج
مراقبت‌ها بعد از جدا شدن جفت
- استراحت کامل و پرهیز از فعالیت سنگین
- تغذیه سالم و مایعات کافی
- مصرف داروها فقط با تجویز پزشک
- مراجعه منظم برای کنترل فشار خون و وضعیت رحم
عوارض و خطرات
- کمبود اکسیژن جنین (هیپوکسی)
- زایمان زودرس یا وزن کم هنگام تولد
- مرگ جنین داخل رحم
- شوک یا خونریزی شدید مادر
- افزایش خطر دکولمان مجدد در بارداری‌های بعدی
بیشتر بخوانید: واژینوپلاستی در کرج
کنده شدن جفت و عکس جفت جنین سقط شده
در موارد شدید، جفت می‌تواند کامل از دیواره رحم جدا شده و منجر به سقط جنین در ماه‌های ابتدایی شود. تصاویر سونوگرافی یا عکس‌های پس از سقط نشان دهنده جمع شدن خون در پشت جفت و جدا شدن آن است. این تصاویر به پزشک کمک می‌کند شدت و نوع دکولمان را تشخیص دهد.
سوالات متداول
جدا شدن جفت از جنین چه علائمی دارد؟
درد ناگهانی شکم، خونریزی تیره، انقباضات شدید و کاهش حرکات جنین.
علت جدا شدن جفت از جنین چیست؟
فشار خون بالا، ضربه، سیگار، پارگی کیسه آب و استرس از علل شایع هستند.
آیا جدا شدن جفت خطرناک است؟
بله، می‌تواند باعث مرگ جنین یا خونریزی شدید مادر شود.
تفاوت جدا شدن جفت در سه‌ماهه دوم و سوم چیست؟
در سه ماهه دوم معمولا علائم خفیف‌تر هستند، در سه ماهه سوم خطر خونریزی و زایمان زودرس بالاست.
درمان جدا شدن جفت چیست؟
استراحت، دارو، پایش دقیق و در موارد شدید زایمان فوری.
آیا بعد از جدا شدن جفت می‌توان بارداری را ادامه داد؟
بستگی به شدت دارد؛ در موارد شدید معمولا ختم بارداری ضروری است.
تفاوت جفت جلو یا جفت سرراهی با دکولمان چیست؟
جفت سرراهی خونریزی روشن و بدون درد دارد، دکولمان خونریزی تیره و درد شدید ایجاد می‌کند.
آیا استرس باعث جدا شدن جفت می‌شود؟
استرس شدید می‌تواند خطر را از طریق افزایش فشار خون بالا ببرد.
اگر جفت جدا شود، جنین زنده می‌ماند؟
در موارد جزئی بله، در جدا شدن کامل احتمال زنده ماندن بسیار کم است.
عکس جفت جنین در موارد دکولمان چگونه است؟
در سونوگرافی، ناحیه تیره جدا شده از رحم دیده می‌شود که معمولاً با خونریزی زیر جفتی همراه است.
